سامۆیل بێكێت نوسەرە ترسناكەكە

22/12/2015    13:04

سامۆیل بێكێت نوسەرە ترسناكەكە 


Şano


داستان بەرزان



هەمیشە لەگەڵ ناوی بێكێتدا بیرم بۆ ترس دەچێت، یاخود ترس دامدەگرێت، چونكە ئەو ناوە تەنیا ئاماژە نییە بۆ ناوی مرۆڤێكی ئاسایی، بەڵكو هێمایە بۆ دونیایەكی نائاسایی، هەر شتێكی نائاسایش ترس و گومان و ڕاڕایی... لە خۆیدا هەڵدەگرێت، بۆ منیش دونیای بێكێت لە دونیا هەرە نائاساییەكانە، ئەمەی لێرەدا دەینوسم مەرج نییە شتانێكی نوێبن لە بارەی نوسەرێكی گرنگی وەك بێكێتەوە، بەڵكو ڕووانینی تاكو ئێستامە، بەتایبەت لە شانۆنامەی (كۆتایی گەمە), ئەمەش لە ئەنجامی سەرسامیم بۆ كارەكانی و گەڕانم بەدوای ئەوەی لەبارەیەوە وتراوە و دەستم كەوتووە.

دونیا لە خۆڵەمێشدا


هام: چی ئەبینیت؟
كڵۆف: خۆڵەمێش.
                  (كۆتایی گەمە/ سامۆیل بێكێت)  

دونیای نوسینی بێكێت دونیای دوای جەنگە گەورەكانە، دونیای پاش وێرانبوونی مرۆڤ و بەهاكانییەتی، كە تێیدا هیچ شتێك لە جێگەی ئاسایی خۆیدا نییە، لەلای بێكێت جیهان لە خۆڵەمێشدا نوقم بووە، ئەمەش نەك تەنیا بە دیالۆگ، بەڵكو لە كۆی گەشی هەر شانۆنامەیەكیدا هەستی پێدەكرێت، كاتێك شانۆنامەیەكی دەخوێنیتەوە لەسەرتاوە تاكو كۆتایی تەمێكی خۆڵەمێشی بەری چاوت دەگرێت، بێكێت لە جۆری ئەو نوسەرانەیە دەست دەبات بۆ جێگە هەرە هەستیار و هەرە ئازاربەخشەكانی مرۆڤ، ئەو لە تاریكاییەكانی ناوەوەی خۆمان بە ئاگامان دێنێت و نایەوێت جیهان بە جوانییەكی درۆزنانە بڕازێنێتەوە ، بەڵكو مەبەستێتی لە ڕێگەی نیشاندانی وێنەی ڕاستەقینەی شتەكانەوە مرۆڤ بخاتە هەیەجانێكی تاڵ و بە سوێوە، هەربۆیە كاركردنی لەسەر جەوهەری مرۆڤە نەك ڕوواڵەت، مرۆڤ لەلای بێكت ئەو دەمەی گۆڕانی دەڵێت ئەو دەمەی سەما دەكات، ئەو كاتەیە لە دڵەوە ئازاری هەیە و غەمبارە، ئەو كاتەیە ئاسمان بەسەریدا كەوتووە.
لە میانەی خوێندنەوەی شانۆنامەكانی بێكێتەوە تێدەگەین نوسین لای ئەو جەنگە لە پێناو گەڕانەوەی شتە لەدەستچووەكاندا، بۆ وێنە سروشت وەك یەكێك لە شتە لەدەستچووەكانی مرۆڤ، وەك خەونێك كە گەڕانەوەی زەحمەتە، ئەوەتا لە شانۆنامەی (كۆتایی گەمە)دا لە زمانی كاراكتەری (هام)ەوە دەڵێت: چ خەونێكبوون ئەو دارستانانە؟, بە مانای ئەوەی سروشتی ڕاستەقینە خەونێكبوو مرۆڤ لێی بەخەبەر هاتەوە و گەڕانەوەی بۆ نییە.

بێكێت لە ڕێگەی وشە و ڕستە شیعرییەكانییەوە تا سنورێكی هێند قوڵی بیركردنەوەت دەبات كە زەحمەتە بە ئاسانی لێی بگەڕێیتەوە، بەو مانایەی ئاسان نییە بە دونیای نوسینەكانی بێكێتدا تێپەڕیت و ڕوانینت نەگۆڕدرێت، ئەگەر لەسەرلەبەری ژیانیشت نەگۆڕێت، چونكە ئەم نوسەرە لەو جۆرانەیە دەستكاریی ڕووانینی باو دەكات و جۆرێكی دیكە ڕووانینمان پێدەبەخشێت كە ڕووانینی بێكێتانەیە، تەنانەت ئەگەر بێت و دە بۆ پانزدە شانۆنامە لە نوسەرانی پێش بێكت بخوێنیتەوە بە ئاسانی هەست بەو وەرچەرخانە دەكەیت كە ئەم نوسەرە كردوویەتی لە نوسینی شانۆنامەدا لە ڕووەكانی (بابەت، تەكنیك، زمان، چیرۆك، هێڵی درامی....) لەوێشەوەیە هەست بە جیهانی پێش بێكت و پاش بێكت دەكەیت، چونكە ئەم نوسەرە لوتكەیەكی گرنكە لە ئەدەبی مۆدێرن و ناكرێت باسی ئەدەبیاتی نوێ‌ بكەین و باسی گرنگی و بایەخی ئەم نوسەرە نەكەین.

مۆڕاڵ لە گەمەدا

ناگ: شۆرباكەم.
هام: وەچە نەفرەت لێكراو.
                      (كۆتایی گەمە/ سامۆیل بێكت)  
   
 یەكێك لەو بابەتانەی بێكت لە شانۆنامەی (كۆتایی گەمە)دا كاری لەسەر كردووە بابەتی نەمای بەها و نرخی مرۆڤە، بابەتی تێكشكاندنی مۆڕاڵی باوە، بۆ وێنە (دایك و باوك) دوو كاراكتەری گرنگن لە ژیانی هەر مرۆڤێكدا و لای زۆر مرۆڤ ئەم دوو كەسە تاكو ئاستی پیرۆزی  دەڕۆن، كەچی لە شانۆنامەی (كۆتایی گەمە)ی (بێكێت) دا ئەم دووانە لە تەنەكەخۆڵدان و لەوپەڕی قێزەونیدا دەژین، بەهای ڕاستەقینەی خۆیان لەدەستداوە و بێڕێزییان بەرامبەر دەكرێت و لەسەر ئەوەی داوای خواردنێكی سادەی وەكو شۆربا ئەكەن، سوكایەتییان پێدەكرێت، ئەمە ئەوپەڕی بزربوونی بەها و نەمانی نرخی مرۆییانەیە، كە بێكێت لەو ڕێگەیەوە دەیەوێت پێمان بڵێت ڕۆژگاری دوای جەنگە گەورەكان، ڕۆژگاری بێڕەحمی و نەمانی بەهای مرۆڤ و لەیەك ترازانی پەیوەندییە كۆمەڵایەتییەكانە, ئەوەتا دایك و باوك مەحكومن بەوەی ژیان لە ئەوپەڕی قێزەونیدا بەسەر بەرن، وەك سزایەك لەلایەن كوڕەكەیانەوە، كە ڕەنگە لەبەرامبەر ئەوەی دایك و باوكی لە پێناو چێژێكدا یاخود لە ئاكامی هەڵەیەكەوە ئەمیان هێنابێتەبوون.

ڕوانینی گاڵتەجار

ناگ: سوێند ئەخۆی؟
هام: ئا.
ناگ: بەچی؟
هام: بە شەرەف (ساتێك، هەردووكیان پێدەكەنن)
                                                                               (كۆتایی گەمە/ سامۆیل بێكت)  
 

هەر كات شتەكان لە كات و شوێنی خۆیاندا بەكارنەهاتن، ڕەهەندێكی گاڵتەجاڕ و هەندێك جاریش پێكەنیناوی وەردەگرن، بۆ نمونە هەمووان دەزانین پێڵاو دەكرێتە پێمان، بەڵام ئەگەر بێت و كەسێكمان بینی پێڵاوی كردبووە سەری، یاخود دەستی، بێگومان ئەوە دەبێتە مایەی گاڵتەجاڕ، ئەوەتا لە شانۆنامەی دوایارییدا كاراكتەری كڵۆڤ داشی دامەیەكە بە دەست كاراكتەری هامەوە كە بەردەوام دەیهێنێت و دەریبات، بەبێ ئەوەی هۆكاری جددی هەبێت بۆ جوڵەكانی، بەڵكو زۆرجار بۆ شتێكی كەم بایەخ ڕێگەیەكی زۆری پێدەبڕێت، یاخود لە شانۆنامەی لە چاوەڕوانی گۆدۆدای هەمان نوسەر هەر لە دەسپێكی شانۆنامەكەدا كاراكتەرێك گیری خواردووە بە دەست بەردێكەوە لە ناو پێلاوەكەیدا و دەیەوێت پێڵاوەكانی دابكەنێت و ناتوانێت, بەڵام دەبێت ئەوە بزانین كۆنسێپتی گاڵتەجار لای بێكت لەو پەڕی قوڵایی فیكریی خۆیدایە، نەك تەنیا لە پێناو پێكەنینێكی ڕاگوزەردا، بەڵكو مەبەست لە دروستكردنی ئەو گاڵتەجارە دروستكردنی پێكەنینێكی خەمهێنەرە، چونكە ئەو جۆرە لە گاڵتەجار لە هەوڵی نیشاندانی حەیقەتدایە و حەیقەتیش لە زۆر باردا تاڵە، لە دونیایی بێكێتدا هیچ شتێك تێیدا لە جێگەی خۆیدا نییە، شتەكان ئاوازی ڕاستەقینەی خۆیان ون كردووە، خەون دەستێكی باڵای بەسەر تەواوی كەشی نمایشنامەكانیدا گرتووە، زمان تا دواسنور چڕدەبێتەوە، شیعریەت دەرفەت نادات بە قسەی ئاسایی بێتەگۆ، وشە لەلای ئەم نوسەرە نەشتەرێكە و شوێنە هەرە تاریك و پەراوێزەكانی ناوەوەی مرۆڤ دەبڕێت، بێكێت بیرمان دەخاتەوە كە برینە قوڵ  ئەنتۆلۆژییەكانمان لە بیر نەكەین، هەموو ئەمانەش لە ڕێگەی شێوەگوزارشتێكەوە كە زۆرجار گاڵتەجارە، بۆیە مەرج نییە ئەوەی جددییە و دەمانەوێت بەیانی بكەین، هەمیشە لە ڕێگەی زمانێكی جددییەوە بیڵێن، بەلًَكو لە زۆر باردا گاڵتەجار یارمەتیدەرێكی باشە بۆ وتنی شتە هەرە جددیی و گەورەكان.




ئەم نوسینە پێشتر لە ژمارە (408)ی هەفتەنامەی ڕەخنەی چاودێردا بڵاوبۆتەوە.







هه‌والی زیاتر

zortirîn xwênraw